NATO dan Ankara ya Üçüncü Hayır - Utku Çakırözer

ABD Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey in Londra da yaptığı açıklamalar, Türkiye nin NATO dan Suriye konusunda talepte bulunduğu iddiasını gündeme getirdi. Dempsey e göre Türk generalleri Suriye toprakları içinde tampon güvenlik bölgesi oluşturulması görevinin öncelikle NATO ya ait olduğu görüşünü ABD dahil tüm ittifak üyelerine aktarmış durumda. ABD li komutan ise Suriye üzerinde uçuşa yasak hava sahası ile ülke topraklarında bir güvenlik bölgesi tesisini, yeterli derecede kaynak tahsisi gerektiren ve belirli sorumluluklarla riskleri de beraberinde getiren bir görev olarak değerlendiriyor. Kurulacak bu tür bölgelerin korunması için gerektiğinde saldırı ve karşı koyma için yetkilendirme ve etkin bir imköe2n kabiliyeti tahsis edilmesi gerektiğine işaret eden Dempsey e göre böyle bir durum şu an için NATO açısından mümkün gözükmemekte.
Hava savunması güçlü olan Suriye deki durumun, uçuşa yasak bölge ilan edilen Libya dan farklı olduğunu vurgulayan Dempsey, önemli bir ayrıntıya da dikkat çekiyor. ABD nin savunma harcamalarında yapılan trilyon doları bulan kesintiler nedeniyle olası uçuşa yasak bölgenin tesisinin güç olduğuna. Yani Biz bu işte yokuz diyor Amerikalı general.
BM kararı şart
Dempsey in sözlerini Ankara nasıl değerlendiriyor?
Genelkurmay Başkanlığı, sözlerin ne ölçüde doğru olduğunu, NATO karargöe2hına ya da Pentagon a ne tür mesajlar gittiğini kendi içinde araştırıyor. Dışişleri Bakanlığı kaynakları ise Türkiye nin NATO ya Suriye içinde tampon bölge kurulması talebiyle gitmediğini belirtiyor. Bakanlık kaynakları BM Güvenlik Konseyi kararı olmadan NATO dan böyle bir talepte bulunmanın da bir mantığı yok. Meşru temel olmadan NATO bunu tek başına yapamaz değerlendirmesini de ekliyorlar.
Planlar hazır olsun
Ancak bu, Ankara nın NATO dan hiçbir beklentisi olmadığı anlamına gelmiyor. İttifak içinde yapılan müzakereler hakkında bilgi veren Dışişleri kaynakları, Türkiye nin bugüne kadar ittifak anlaşmasının 4. maddesi çerçevesinde bilgilendirme yapmakla yetindiğini belirtiyor. Yani, Şunu isteriz, bunu isteriz denmemiş. Ancak Türkiye ye yönelik bir saldırı olursa NATO Antlaşması nın 5. maddesi çerçevesinde onu karşılayacak her türlü önlemin alınması için NATO nun planları güncellensin, hazır olsun denmiş.
Ve bu hazırlık da NATO içinde başlamış durumda. Ama henüz çok başlangıç aşamasında.
Bir de, Esad rejiminin elindeki biyolojik ve kimyasal silahları kullanma olasılığına karşı yapılacaklar planlanmış NATO içinde...
Türkiye ye bir ret daha
Türkiye, Suriye krizi sırasında konuyu birkaç kez NATO ya götürdü. Bunlardan ilki sınırın Suriye tarafındaki çatışmalar sırasında Türkiye tarafına da mermi düşmesi üzerine yapılan bilgilendirmeydi. Ancak NATO üyeleri olayı ciddiye bile almadı, birkaç mermi için ittifakın ortak savunma ilkesinin hayata geçirilmesinin söz konusu olamayacağı Türkiye ye hatırlatıldı.
Türk savaş uçağının Suriye karasularında düşmesi üzerine Ankara NATO yu olağanüstü toplantıya çağırdı. Bu kez de bir yandan Türk uçağının Suriye hava sahasını ihlal etmiş olduğu, öte yandan da düşüşün nasıl gerçekleştiği konusunda çelişkili bilgiler bulunması nedeniyle ittifaktan yine güçlü destek bulamadı.
ABD Genelkurmay Başkanı Dempsey in son açıklamaları da, Ankara nın NATO dan olası taleplerinin önünün bugünden alınması anlamını taşıyor. NATO nun en büyük ordusuna komuta eden generalin bu sözleri, radikal bir gelişme olmadığı sürece, NATO nun Suriye de yaşananlara kayıtsız kalacağının somut kanıtı.
Bu sözler bir başka gerçeğe de işaret ediyor.
AKP hükümetinin, Suriye de atılmasını istediği adımlar için sadece Esad yanlısı Rusya ve Çin i değil; başta ABD olmak üzere 60 yıllık NATO müttefiklerini dahi ikna etmekten çok uzak olduğuna...