BTK numara taşıyanın 'BİP' sesini kaldırıyor

Ali Ağaoğlu

Türkiye numara taşıma ile Kasım 2009'da tanıştı. Aslında numara taşıma ile en geç tanışan ülkelerden biriydik. İlk numara taşıma dünyada 1997 senesinde Singapur'da uygulamaya konmuştu. Avrupa'da uygulamaya ilk geçen 1999'da İngiltere'ydi. 2002'de derhal tüm gelişmiş ülkelerde bu uygulama yürürlükteydi. Biz açıkçası geç kaldık. Halbuki rekabetin artması, ücretlerin düşmesi için önemliydi.

Benzer bir geç kalmışlığı şimdi de 'Bip' sesinde yaşıyoruz. 'Bip' sesi taşıma uygulaması Kasım 2009'da başladığında önemliydi. Rekabette tüketiciyi koruyordu. Zira operatörler arası konuşma ara irtibat ücretinden ötürü çok pahalıydı. Operatör içi konuşmalar avantajlıydı. Hiç bir operatör kümesindeki kazların başka kümese gitmesini istemiyordu. Halbuki şimdi her istikamete tarifelerle tüketicinin bu derdi ortadan kalktı. Yani 'Bip' sesi ilk etapta tüketiciyi savunurken bugün rekabetin önünde bir engel haline geldi.

Bip sesinin artık rekabeti engelleyen bir unsur haline geldiğini kabul eden BTK, misyonunu bitiren Bip sesini kaldırmaya hazırlanıyor. Bu konuda alakalı müesseselerden görüş toplamaya başlayan BTK'nın önümüzdeki bir kaç ay içinde hükmünü açıklaması bekleniyor. Tarifeleri inceleyen BTK, her istikamete tarifeye geçen abone sayısının yüzde 90'ın üzerinde olduğunu gördü. Bu yüzden de geçiş önünde tüketici hakkı açısından rastgele bir engel görünmüyor. Ancak operatörler arasında elbette bu konuda direnç gösterenler de farklı argümanlar ortaya koyanlar da olacaktır.

BTK, Avrupa'daki örnekleri de inceliyor. Bu uyarı sesini uygulayan zati çok ülke yoktu, olanlar da vakit içinde bunu kaldırdı. Sözgelişi Avrupa'da numara taşıma oranı en yüksek ülke meydana gelen Finlandiya tüketicilerden gelen yakıntıları dikkate alarak uygulamadan vazgeçti.

Almanya farklı bir uygulamaya geçti. Tanımadığı bir aboneyi arayacak kişi SMS atarak ya da özel bir santrali arayarak abonenin hangi şebekede olduğunu öğrenebiliyor. Ancak asıl önemli meydana gelen tarifeler değişti ve artık farklı operatörde olmanın pahalı konuşmakla alakalı bir tehlikesi kalmadı. Düşünün Avrupa yakın gelecekte ülkeler arasında tek tarifeye geçişin hazırlığını yapmış durumda.

4G rekabeti de fiber kabloya takıldı

Numara taşımada 'Bip' sesinin yarattığı olumsuzluk aşılmaya çalışılırken 4G'de fiber altyapının kullanımıyla alakalı engellerin nasıl kalkacağı ise daha bilinmiyor.

4G'ye geçmeyi dört gözle bekliyoruz ancak ciddi sorunlar var. 4G hizmeti için operatörlerin baz istasyonlar ile santraller arasındaki yolu fiber transmisyonla geçmesi şart. Bakır kablo ya da havadan geçiş 4G'de işe yaramıyor. Fiber altyapı ise GSM operatörlerinde değil Türk Telekom'da. Operatörler ayrı ayrı fiber yatırım yapmaktansa mevcut yatırımlara, ancak makul ücretlerle ulaşmayı talep ediyor.

Türk Telekom ise bunca yıldır yaptığı yatırımların karşılığını almak, sabit telefon gelirindeki azalışı fiber kullanım fiyatı ile telafi etmenin peşinde. Bakalım BTK'nın hakemliği ve otoritesi burada nasıl bir sonuç ortaya koyacak. Eriştirme daha önceki Bakanı Binali Yıldırım 4G için 2014 sonuna buluşma vermişti. Açıkçası 4G mevcut koşullarda 2015'te bile zor görünüyor.

İşlerin mi kesat numaranı taşıdın?

Peki NTS uyarı sesi ya da aramızda kullandığımız şekliyle 'Bip' sesi neden çok önemli. Geçtiğimiz günlerde GFK'nın yaptığı bir araştırma bip sesinin numara taşımada engel olduğunu dolayısıyla rekabetin bozulmasına kapı araladığını ortaya koydu.

GFK'nın araştırmasına katılan her 100 aboneden 41'i numarasını taşımama sebebi olarak "bip sesi"ni gösterdi.

Araştırmaya göre, her 3 katılımcıdan biri "Bip sesinden ötürü operatör değiştirdiğinin anlaşılmasını istemiyor." Başka bir deyişle bip sesi abonenin operatör değiştirme kararı için bir engel oluşturuyor. Zira numarasını taşıyanla dalga geçiliyormuş. "Ne o abi işlerin mi kesat da numaranı taşıdın daha hesaplıya mı geçtin" diyenler oluyormuş. Bip sesinin ne anlama geldiğini bilmeyenler de çoğunlukta. Hatta o sesi duyduğunda telefonun dinlendiğini düşünenler de çıkıyormuş. Numara taşımadaki tüm engellerin kalkması çok önemli. Geçmiş tecrübeler ortaya koydu ki numara taşıma ile beraber rekabet arttı, konuşma ücretleri düştü. Bir istatistiki araştırma var. Numara taşıma ile ilk etapta yüzde 6, uzun vadede yüzde 35'e varan indirimler olmuş. Bip sesinin yarattığı engel de kalkarsa eminim özgürlük daha da artacak ve sonuçta kazanan aboneler olacak.